Το θέμα της Έκθεσης

από την Πολίτου Μαρούλα, Φιλόλογο του Α.Π.Θ.

Με αφορμή την ημέρα Πολιτισμικής ανάπτυξης(21 ΜΑΪΟΥ), τι άλλο θα επέλεγε η επιτροπή παρά την Τέχνη και πως θα καλλιεργηθεί η επαφή με αυτήν από το σχολείο.

Το κείμενο είναι της Ελένης Αρβελέρ, εορτάζουσας και σήμερα, μιας έξοχης προσωπικότητας στον χώρο των γραμμάτων και πανευρωπαϊκά αναγνωρισμένης, ειδικά στο χώρο της Γαλλίας όντας η πρώτη γυναίκα πανεπιστημιακός στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης.

Φημολογείται η δυσκολία των θεμάτων.  Πράγματι η ποιότητα λόγου της προαναφερόμενης έχει μια πολυπλοκότητα στην σύνθεση. Παρ΄ όλα αυτά αν δεν δούμε τα θέματα και το κείμενο δεν μπορούμε να εκφέρουμε κρίσεις. Ένας καλά προετοιμασμένος μαθητής όσον αφορά την μεθοδολογία και όχι τόσο στην θεματολογία, άνετα διαπραγματεύεται το όποιο ζήτημα.

Παρά τις όποιες αντιδράσεις, τα θέματα ήταν πολύ βατά! Πέρα από την υποκειμενική αντιμετώπιση του κάθε ζητήματος, το μάθημα της Έκθεσης και το σχολικό βιβλίο προετοιμάζει επαρκώς τα παιδιά ώστε να πετυχούν την βαθμιαία αξιολόγηση!

Συνεχίζουμε την ενημέρωση, καθώς θα παραθέσουμε τα θέματα και τις λύσεις.

• ΤΟ ΘΕΜΑ

Τα θέματα, επαναλαμβάνω ήταν αρκούντως βατά.  Η δυσκολία μόνο έγκειται στο πολύπλοκο ύφος της αξιότιμης Αρβελέρ. Παρακάτω θα σχολιάσουμε εν συντομία την μεθοδολογική προσέγγιση στις Απαντήσεις ορισμένων Θεμάτων. Για περεταίρω πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας.

ΘΕΜΑ Α

Στην περίληψη ο εξεταζόμενος όφειλε να εντοπίσει το κεντρικό πλαίσιο κάθε παραγράφου.  Αν ο εξεταζόμενος αφαιρούσε όλη την ποιητικότητα και την συνυποδηλωτική χρήση της γλώσσας, ήταν εύκολη η συναγωγή των θεματικών ενοτήτων στις οποίες χωριζόταν το θέμα. Αυτές επιγραμματικά ήταν:

1. Η έναρξη του πολιτισμού ταυτίζεται με την πρώτη καλλιτεχνική έκφραση, όντας αισθητή ως απογαλακτισμός του ανθρώπου από την φύση και κατά συνέπεια διερχόμενος ο άνθρωπος σε μια μορφή πνευματικής αναζήτησης.

2. Το αρχαίο άγαλμα, ιδωμένο ως  επενέργεια στην κοινωνία αλλά και στο άτομο.

3. Η καλλιτεχνική έκφραση ως μετατροπέας του ανθρώπου σε έλλογο και πολιτισμένο ον.

4. Η καλλιτεχνική δημιουργία του «Αθάνατου» από τον άνθρωπο ισοδυναμεί με προσπάθεια όχι μόνο για γνώση , αλλά και αυτογνωσία με λογικό επόμενο την ελευθερία.

Φυσικά, για να ανταποκριθεί κανείς στις επιζητούμενες λέξεις(100-120) οφείλει να εμπλουτίσει το κάθε σχόλιο του για την κάθε παράγραφο του με όλες τις αναγκαίες για την σωστή απόδοση τους πληροφορίες. Πολλοί αδυνάτισαν να ανταποκριθούν στα περιεχόμενα τις 3ης και 4ης παραγράφου. Παρ’ όλα αυτά η δομή παίζει και πάλι σημαντικό ρόλο στο να κριθεί σωστά το περιεχόμενο. Να σημειώσω εδώ, ότι η δικαιολογία που έχει δοθεί στα παιδιά, ότι δεν χρησιμοποιείται πάντοτε η κατακλείδα, είναι η μεγαλύτερη πηγή σφαλμάτων. Το σχολικό εγχειρίδιο διδάσκει θεωρία παραγράφου για να εφαρμόζεται και πάνω σε αυτήν αξιολογείται ο μαθητής.

ΘΕΜΑ Β 1

Το θέμα αυτό κλασικά μπαίνει κατά κόρον τα τελευταία χρόνια.  Το περίεργο είναι μάλιστα που ενώ είναι τόσο συνηθισμένο στις εξετάσεις, κανένα εγχειρίδιο δεν το χρησιμοποίει στα κριτήριά του, ώστε ο υποψήφιος να μην βρεθεί εξ απροόπτου. Αφού δοθεί μια πολύ περίπλοκη και δυσνόητη(εξ όψεως) περίοδος, ο υποψήφιος καλείται να αναπτύξει το περιεχόμενο της φράσης σε μια μικρή παράγραφο(70-90 λέξεις). Οι μαθητές παλαβώνουν με το περιεχόμενο μη μπορώντας να αποδώσουν το ζητούμενο. Πραγματικά, δεν θα έπρεπε. Σε μια τόσο μικρή παράγραφο δεν είναι δυνατόν να αναλυθούν τόσο περίπλοκα ζητήματα. Ουσιαστικά, αυτό που καλείται ο υποψήφιος είναι να εφαρμόσει δομή και συλλογισμό που ή θα οδηγούν με λογική αναγκαιότητα στην φράση, είτε η φράση θα στηρίζεται από τις λεπτομέρειες  της παραγράφου.

ΘΕΜΑ Β2α

Εδώ ζητήθηκαν η επίκληση στην Λογική και στο Συναίσθημα. Ο υποψήφιος έπρεπε να ανακαλέσει ποια είναι τα μέσα του κάθε τρόπου και στηριζόμενος σε αυτά να κάνει μία μνεία στην προκειμένη χρήση τους παραδειγματικά. Σε αυτή την περίπτωση, επειδή ακολουθεί το ερώτημα για τις φράση μεταφοράς, καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιηθεί το αυτό ως παράδειγμα, αλλά ο υποψήφιος να υποδείξει την λεπτομερή γνώση της σχολικής θεωρίας. Δηλαδή, όποιος χρησιμοποίησε την μεταφορά ως μέσο για την επίκληση στο συναίσθημα, πιθανόν να μην αξιολογηθεί με την πληρότητα των μονάδων.

ΘΕΜΑ Β2β

Το κείμενο βρίθει μεταφορικών φράσεων. Καλό είναι να σημειώσουμε την διαφορά μεταφοράς και παρομοίωσης, ορίζοντας την μεταφορά ως σχήμα λόγου που σε ορισμένα συμφραζόμενα μια η σημασία της λέξης μεταφέρεται σε άλλο νοηματικό υπόβαθρο από την συνηθισμένη χρήση.

Για περισσότερες συμβουλές και αναλύσεις, ή για τις ακριβείς απαντήσεις όλων των θεμάτων μπορείτε να επικοινωνήσετε με την παρακάτω φόρμα σχολίων….