ΤΟ ΧΑΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ

της Δήμητρας Κωνσταντέλου, Φιλολόγου Α.Π.Θ.

Η δυσλεξία επηρεάζει τη ζωή εκατομμυρίων παιδιών και ενηλίκων σε όλο τον κόσμο με σοβαρές εκπαιδευτικές, ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες. Τι είναι όμως δυσλεξία; Ένα πρόβλημα ή ένα χάρισμα;

Ο όρος «δυσλεξία» είναι παρεξηγημένος στη χώρα μας και αυτό γιατί στο άκουσμά του μας δημιουργείται η εντύπωση ότι αναφέρεται σε κάποια γενική διαταραχή του λόγου και της ομιλίας, ενώ αφορά διαταραχή μόνο του γραπτού λόγου. Ετυμολογικά, η λέξη προέρχεται από το λατινικό ρήμα lego που σημαίνει διαβάζω ή από το «δυσ» και «λέξη» που σημαίνει τη δυσκολία που έχουν τα άτομα αυτά να διαβάζουν τις λέξεις.
Η δυσλεξία είναι μια ειδική μαθησιακή δυσκολία στα γραπτά. Ο δυσλεξικός μαθητής παρουσιάζει πολύ μεγάλη δυσκολία στην ανάγνωση και στην ορθογραφία, ενώ δυσκολεύεται να μεταφέρει τον προφορικό του λόγο στα γραπτά.

ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ
• Εφευρετικοί – σκέφτονται ευκολότερα-ταχύτερα με Εικόνες.
• Δημιουργικοί – Καλοί στις κατασκευές.
• Καλύτεροι στα Προφορικά από τα Γραπτά.
• Καλύτεροι στα Πρακτικά μαθήματα.
• Δυσκολία Μεταφοράς της Σκέψης στο Γραπτό.
• Υστερούν στα Γραπτά – Γλωσσικά – Φιλολογικά.
• Υστερούν στις Ξένες Γλώσσες, ιδίως στα Αγγλικά, διότι άλλα βλέπεις και άλλα γράφεις ή διαβάζεις.
• Δυσκολία στην Προπαίδεια, στις Πράξεις.
• Δυσκολία στην Αποστήθιση.

Η αιτία της δυσλεξίας είναι βιο-νευρολογική και κυρίως κληρονομική. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει από τη γέννα και δεν οφείλεται σε διανοητική ανεπάρκεια ή σε αποτυχημένη διδασκαλία ή σε συναισθηματικούς παράγοντες.
Αφού η Δυσλεξία υπάρχει από τη γέννηση, τα συμπτώματά της δεν περιορίζονται μόνο στην ανάγνωση και τη γραφή αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη λειτουργία, η οποία διευθύνεται από τα ίδια εγκεφαλικά κέντρα.

Η δυσλεξία αφού είναι χρόνια νευρολογική διαταραχή δεν θεραπεύεται. Αυτό σημαίνει ότι το δυσλεξικό παιδί θα εξελιχθεί σε δυσλεξικό ενήλικα. Οι ικανότητες όμως δυσλεξικών παιδιών βελτιώνονται αρκετά με την εφαρμογή ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Γι’ αυτό η έγκαιρη αντιμετώπισή της έχει καθοριστική σημασία για την εξέλιξη των δυσλεξικών ατόμων.

Η διάγνωση της δυσλεξίας δεν είναι ούτε απλή ούτε εύκολη διαδικασία. Αντίθετα, απαιτεί εμπειρία, εξειδίκευση και μεγάλη προσοχή και γι’ αυτό πρέπει να γίνεται από ομάδα ειδικών που θα περιλαμβάνει ειδικευμένο παιδίατρο και εκπαιδευτικό ψυχολόγο , οφθαλμίατρο, νευρολόγο με σκοπό να εκτιμήσουν τις ικανότητες και τις αδυναμίες του παιδιού πριν του βάλουν την ετικέτα του «δυσλεξικού».
Η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση πρέπει να συνδυάζεται με:

• Την αποδοχή της κατάστασης, την κατανόηση και με τη θετική αντιμετώπιση.
• Όπως είναι γνωστό, τα παιδιά και ιδιαιτέρως τα δυσλεξικά, είναι πολύ πιο ευαίσθητα στην απόρριψη και στην αρνητική – ταπεινωτική κριτική, διότι την υφίστανται διαρκώς.
• Είναι αναγκαίο να γίνει συνειδητή προσπάθεια τόνωσης του ηθικού τους και να αποφεύγονται οι αρνητικές και οι υποτιμητικές παρατηρήσεις, γιατί μειώνουν την αυτοπεποίθηση, τα κίνητρα και συνεπώς, τη σχολική επίδοση.

Η στοργική, ενθαρρυντική και η αξιοπρεπής αντιμετώπιση των δυσλεξικών, επιφέρει θετικά αποτελέσματα τόσο στον ψυχο-κοινωνικό όσο και στο μαθησιακό τομέα. Αλλάζει η ζωή τους προς το καλύτερο. Τους οδηγούμε από την αποτυχία στην επιτυχία, από τη δυστυχία στην ευτυχία.

Ο σημαντικότερος στόχος για τους γονείς αλλά και για εμάς είναι η αύξηση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης του Παιδιού. Δυστυχώς τα παιδιά με Δυσλεξία λόγω της απόρριψης – χαμηλής σχολικής επίδοσης και της αρνητικής κριτικής τόσο από το σχολείο όσο και από το οικογενειακό περιβάλλον, δεν πιστεύουν στον εαυτό τους. Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης οδηγεί και στο να ακολουθούν μελλοντικούς δρόμους – στόχους κατώτερους σε σχέση με το πνευματικό τους επίπεδο και τις δυνατότητές τους.
Η αντιμετώπιση της δυσλεξίας τόσο η εκπαιδευτική όσο και η υποστηρικτική είναι πιο αποτελεσματική όταν γίνεται μέσα στο σχολείο και συμμετέχουν σ’ αυτή οι δάσκαλοι ή οι καθηγητές της τάξης.
Γιατί όπως λέει ο Leo Buscaglia «Η ΑΛΛΑΓΗ είναι το τελικό αποτέλεσμα κάθε πραγματικής μάθησης!»